Верата и болеста

„Тагата и грижата носат болести“
(од кинеската медицина, 1050 год. пред Христа)

Болката и болеста се биолошки парафеномени и како такви претставуваат силни предизвици за човекот, неговата вера и неговата наука или неговиот духовно-научен или природно-научен поглед. Од природно-научен аспект, не знаеме како болестите дошле на светот. Најпознатите болести во нашиот век: ракот, туберкулозата, шизофренијата, маниjaчно-депресивната психоза, се познати уште од старите векови, веројатно и многу порано. Вообичаено, нивното настанување се толкувало со мутација на гените под влијание на непознати чинители, како надворешни (космичко зрачење, радикални климатски промени на Земјата и т.н.), така и внатрешни (во внатрешноста на самите хромозоми како носители на гените). Има и оригинални, иако недокажани хипотези за настанувањето на болестите кај човекот, каде што се претпоставува дека човекот во својата прапочетна состојба бил „природно здрав“. Така, според мислењето на еден постар германски психолог и философ, Лудвиг Клагес (1872- 1956), човекот оболува кога го открива духот во себе. Оттогаш настанува непрекинливата војна помеѓу духот и душата, душата и телото – кое во текот на илјадници години човечка праисторија и историја, прогресивно слабее на сметка на духот. На ваквиот поглед за болестите, блиско му е и едното и другото мислење, кое болеста ја смета за израз на компромис помеѓу себичната и алтруистичната природа на човекот.

Continue reading “Верата и болеста”

Две недели до најблиското пристаниште

Или: За Неодбранливоста на Абортусот

Непромислени, нечовечни и заводливи! Со овие ни малку ласкави придавки решавам да ги опишам оправдувањата што обично кај нас се даваат во поддршка на „правото на абортус.“ Написов ќе го започнеме со едно скусено разгледување на првите две групи апологии на абортусот (непромислените и нечовечните), а потем ќе продолжиме со малце позадлабочена анализа на третата (заводливата). А зошто постапуваме така? Тоа е затоа што оправдувањата што решивме да ги наречеме непромислени и нечовечни, а кои често се даваат во корист на абортусот, се исклучиво од индиректна природа, т.е. се однесуваат на надворешни (!) фактори и во однос на мајката и во однос на нејзиниот плод, и оттука се со второстепено значење во секоја поинтелигентна расправа. Заводливите, пак, оправдувања се веќе од посериозна природа и тие се потпираат на позиции што се обидуваат да го одбранат абортусот врз основа на тврдења, кои сакаат да го дефинираат статусот на самиот фетус и на правата, со кои мајката располага над него. Оттука, овој тип на оправдувања и заслужуваат да им се посвети поголемо внимание…

Continue reading “Две недели до најблиското пристаниште”

Старецот Софрониј во неговото секојдневие

Некои луѓе, читајќи ги текстовите на Старецот Софрониј, го поимаат како еден голем теолог, каков што и навистина беше. Но, истовремено мислат дека беше недостапен и недостижен за луѓето. Сепак, нештата се сосема поинакви. Кога човек го среќаваше, гледаше еден аскет со обединетост на неговото битие, со едноставност и чистота на животот, општо, можеше да види еден вистински, автентичен човек, ослободен од секаков вид страсти, несигурност и сервилност.

Старец Софрониј имаше многу искуства во својот живот, и човечки, и божествени. Немаше расположение да пишува околу овие теми, но тоа го направи кога имаше потреба и постоеше неопходност.

Кога ја проучував книгата на Старецот Софрониј за преподобниот Силуан, во нејзиното прво издание, во мене се разви желба да го запознаам лично. Во тоа време живееше во Англија, во светата Обител на чесниот Претеча во Есекс; и, почувствував желба да го посетам. Тогаш беше на возраст од осумдесет години, но беше во цутот, силен и покрај болестите што го измачуваа. Ги примаше сите луѓе, разговараше со нив, исповедаше, се разбира не многумина, служеше Литургија секоја недела, многупати и во сабота, ги пишуваше своите последни книги, јадеше со нас во трпезаријата на манастирот, им одржуваше синаксис на монасите, одвреме-навреме патуваше за да посети други заедници, коишто го покануваа, посетуваше и свои блиски луѓе во нивните домови, во околните градови и т.н. Беше еден жив човек и насекаде ширеше оптимизам.

Во тоа време кога ми се разви желбата да го посетам Старецот, беше едно тешко време заради многу различни причини, коишто ќе ги наведам подолу. Како и да е, отидов во Англија за да го сретнам за првпат во 1976 год., пред 31 година. Останав во манастирот околу еден ипол месец, та во продолжение, речиси секое лето и во текот на многу години го посетував манастирот и имав духовно заедничарење со вечнопамјатниот велик Старец.

Ќе опишам накратко, неколку сцени коишто повремено ги живеев, а ги живееја и оние што го посетуваа манастирот за да го сретнат Старецот.

Continue reading “Старецот Софрониј во неговото секојдневие”